TALASALITAAN SA TAGALOG
KAHULUGAN SA INGLES
abang uyamin
the poor person who is the object of mockery
abutin ng sulyap
to be caught by the eye
akibat
brought
aking mababata
i can suffer
aking napagsapit
i experienced
aking tinawid
i am crossing
ako sa payapang baya’y yayakapin
will die
ako’y kinamayan
shook hands with me
ako’y nalungayngay
i drooped
alagad
follower
alindog
extreme beauty or charm
alingawngaw
echo
alipusta
despised
alipusta’t iling
insult and denial
alpa
harp
ambil
petname
aming sinalakay
we invaded
anaki’y burok
like the yolk of an egg
andukha
care
ang bakit at hulo
the reason and cause
ang buhay niya’y tuntong na sa guhit
his life is nearing its end
ang dikit ng kiyas
the beauty of posture
ang gawang magsukab
the art of being unfaithful
ang lilig ay supil
the neck was held back by
ang lugaming pangko
the poor man being carried on the shoulders
ang nasa’y lumipad
my desire is to fly
ang patas na wika
the proper word
ang sino ma’t alin
whoever and whichever
ang sula ko
my precious stone
ang tibay at kintab
the strength and gloss
anhin mang tuwirin ay nagkakalisya
no matter how much i straightened my speech, i always made mistakes
ano ang sanhi
what is the cause
aruga
care
ay di igagalang ng tangang patalim
will not be respected by the weapon he is holding
babalaing masira
threaten to destroy
bagay na masaklap
bitter thing
bago mo hatulang katkatin
before you order it to be erased
bagong nahugot
newly relieved
bagong nakatighaw
newly alleviated
baguntaong basal
pure gentleman
bait kong kutad
my miserable judgment
baka mabigla
might have a relapse
bala
threat
bala-balaki
various
balakiyot
without honor
balang sukab
any treacherous person
balita ng sigla
famous for enthusiasm
balitang sultan
famous sultan
balwis
treacherous
banda
sash
bangis
fierceness
bangis ng kapighatian
ferocity of sorrow
bangis ng sing-isang dusa
fierceness of a common suffering
bangkay man
even it is a corpse
banta
opinion
bantog
famous
batbat ng hiyas at yaman
decorated with jewelry and wealth
bathin
poetic word for batahin, endure
bato ng tapang
the personification of bravery
bayaang mamatay
allow to die
bayang bulag
blind country
bayang nasindak
frightened country
bayang tangkilik
country being protected
bayani ang tikas
the bearing is like that of a hero
berdugo
one assigned to kill people
biglang sinambilat
snatched suddenly
bihirang balita’y magtapat
seldom is news true
bikig ng pluma
pen that has an obstruction
binabakas
traces the footstep
binaka
fought
binalatkayo
feigned
binidbid ng gapos
tied
binitbit
carried
binulaan
denied
biyanan
father or mother in law
bubo’t at masaklap
green and bitter
bubog
crystal
bubuga
will burst
bubugso sa dibdib
will be poured in the heart
budhi
conscience
bugtong kong anak
my only child
buhay ko’y makitil
my life to end
buhay ko’y nautas
my life would have ended
buhay may mapatid
even if life were to end
buitre
a kind of bird of big bird
bukal ang kaparis
like a spring
bulo
floss covering of stems, leaves, and fruits of some plants
bumugso
heaped
bundok na mabangin
mountain having many precipices
buno
wrestling
bunso’y katitiis
young one, be very patient
buntunghininga
deep sigh
busog
bow
dagok
blow
dagok
blow
dalamhati
extreme sorrow
dalampasigan
sea-shore
dalata’t (dalatan at)
highland for cultivation
dalita
poverty
damhin
to feel
dapat kumita
should learn
dapyuhan
be attacked by an ailment
daragitin
will be snatched
darakmain
about snatch
daungan
landing place
dawag na matinik
thorny jungle
di binayaang nag-kapatid-patid
did not allow to be cut
di binigyang daan
did not allow
di bumitiw -bitiw
does not let loose
di kabihasnan
state of not being experienced
di lumawig
did not last
di lumilikat
does not stop
di makaawas sa pasan kong sakit
cannot reduce the pain i am bearing
di makayang bathin
cannot endure
di manaw sa isip
does not depart from the mind
di mapigil-pigil
cannot suppress
di mo tanto
you do not know
di na lumiliyag
does not love anymore
di nabalinong matibay kong dibdib
my stout heart was not confused
di nagpakundangan
did not respect
di nakitil yaring abang buhay
this poor life was not ended
di rin kumakati
does not subside
dinadahas
being forced
dinaig
defeated
dinamtan
clothed
dinaya
was cheated
dugo kang mataas
you are of noble blood
duklay
hanging
dumalang-dalang
became infrequent
dusa’t pighati
affliction and profound sorrow
dustain
to make miserable
gabing kadiliman
pitch dark of the night
ganid
wild
gawing manila
accustomed to killing
ginugol
spent
gitgit
mark made by some tightly tied binding material
gugulin
be spent
guniguning takot
imagined fear
gunitain
to ponder
habag sa ama
pity for the father
hahagkan
will kiss
hahamakin
be little
halos magputok ang dibdib
the heart almost burst
halos nabibihay
almost breaks
hamak pa
insignificant yet
hangal sa puno
ignorant chief
hanggang sa nabawi
until we recovered
hangos
in a hurry
hanguin
remove from
hapdi
pungent pain
hapo
tired
hapo
fatigued
hibik
lamentation
hibik
lamentation
higanti
revenge
higit sa halimaw
worse than a beast
hihimay
will tear into bits
hihintin
poetic word for hihintayin, will wait for
hilaga
north
himala
miracle
himutok
sigh
hinagpis
sorrow
hinahangaan ko
i am admiring
hinahon
prudence, serenity
hinandulong
attacked furiously
hinango ang hari
released the king
hinaplos ang mukha
anointed the face
hindi masawata
cannot suppress
hindi matitigan
cannot look straight at
hindi na napigil ang habag
could not suppress his pity
hindi nakalasap
was not able to experience
hininging taning
fixed time asked for
hinugot sa trono
removed from the throne
hirang
selected
hukbo
army
hukbong maninira
army that destroy
huling sasapit
will happen in the end
huling tagubilin
last direction
humain sa sakit
expose to elements
humdlang
obstruct
humihilig na sa ibang kandungan
is leaning on an other’s lap
huwag ipahamak
don’t allow to be destroyed
huwag ipamalay
don’t allow anybody to know
huwag malilingat
don’t be absent minded, don’t be unmindful
iapula
to use in suppressing
ibibinit
will aim
ibig ilugso ang puri
wishes to mar my honor
ibig matatap
wishes to know
ibig na ligtad
wishes to jump in order to evade a blow
ibubulalas
will give vent to one’s passion
idinamay
included
idinarampi
touches lightly
ikaaaliw
will be the cause of joy
ikalugmok
become the cause of being hopelessly prostrate
ikinalagim
was the cause of terror
ikinalubog
was the cause of the failure
ikinaluluoy
caused to be wilted
ikinatiwasay
was the cause of calmness
ilang
open, uninhabited place
ilubog ng lupit
sunk by cruelty
iluluwalhati
will be the cause of glory or success
imbi
miserable
imulat ang mata
open the eye
inaaglahi
being mocked
inagapayanan
held side by side
inagaw
snatched
inamong tumikim
encouraged to taste
inilag-ilag
consciously avoiding
ininis sa hukay
suffocated in the grave
inusig ng taga
cut in many places
ipahamak
cause to fall
ipauubaya
will abandon
ipinagbiyaya
gave away
ipinagdidiwang
celebrating
ipinagkanulo
betrayed
ipinanganganyaya
allotted to have an untimely and unfortunate end
ipinangunugling
causes to become deaf
ipinugal
tied
ipinunla
planted
ipinupukol
is being thrown
isalag-isangga
to ward off, parry
isang naaba
one who was mistreated
isinambulat
scattered
itanggol
to protect
itinimo
pricked
itinotono
tuning
ititig
to stare
iwa
cut
iwinawagayway
is being hoisted
iyong kautangan
it behooves you
kaalipustaan
act of being insulted
kaayawan
state of dislike
kabaitang di taglay sa dibdib
goodness that is not heartfelt
kabig
disciple, follower
kaginoohan
nobility
kagugunita
continous pondering
kahabag habag
pitiful
kahabag-habag
pitiful
kahalk-halak
very amusing
kahambal-hambal
pitiful
kahapisang munti
little sadness
kakabakahin
will struggle against
kakila-kilabot
fearful
kalagim lagim
terrible
kalasag
coat of arms
kalatas
letter
kalatas
letter
kaliluhan
treachery
kalis ng poot
saber of anger
kalulunuran
the western side
kalunos lunos
pitiful
kamahadlikaan
nobility
kamahalang pili
chosen nobility
kamandag
poison
kampi
take sides
kamusmusan
childhood
kandong ng pag-aaruga
protected by love
kapilas ng langit
a part of heaven
kapos
wanting, lacking
kapos ang dila
the tongue is wanting
kapuwa tumanggap ng mangagbinyagan
both were willing to become Christian
karikitan
prettiness
karupukan
weakness
kasadlakan ng ;ulat pag-ayop
if the criticism and humilation end in my heart
kasalamuha
in company with
kasi
beloved
kasimpanta’y
the equal of
kasindak-sindak
very frightful
katalong kalis
enemy sword
katawang butihin
gentle body
katipan
the one engaged
katiwala
trusting
katutubong bait
inborn intelligence
kilabot ng mga guerrero
terror of warriors
kimi’t nakayuko
shy and with head bent
kinabahagya
made scarce
kinagagapusang kahoy
tree around which he is tied
kinakabaka
struggling with
kinalag ang gapos
the bandage was loosened
kinandili
taken care of
kinasuklaman
loathed
kinubkob
surrounded
kinuta
made into a fort
kita ang maglamas
let us fight
kumutog sa aking puso
my heart throbbed
kundi ako dapat
if I were not worthy
kung anong taas ng pagka-dakila siya ring lagapak naman kung marapa
the intensity of the fall is proportional to the height
kung apuhapin ko
when i grope for it
kung gunigunihin
when i imagine
kung magkatotoo ma’y marami ang dagdag
even if it turns out true, much has been added
kung maliligo’y sa tubig aagap nang hindi aabutin ng tabsing sa dagat
if one will take a bath, he should go to the river promptly in order that the salty water may not set in yet
kung sayaran ng taga
when touched by the blade
kupkop
protect
kusa kang lumangay
purposely
kusang ibulusok
dump voluntarily
kusang nagtatalik
becomes intimate
kusang pinahimpil
purposely stationed
kutya’t linggatong
mockery and perplexity
laking kaliluhan
great treachery
lalagaslas
will flow
lalong marawal
very nasty
lamad
membrane
lapastangan man
even if disrespected
larawan ng sakit
the personification of suffering
lasong masidhi
strong poison
lawa
lagoon
lihim ng naghugos
escaped secretly
likong pagmamahal
wrong love
liksi
swiftness
limang buwang singkad
exactly five months
linamnam
deliciousness
lingap
care
linggatong
perturbation
lipos hirap
full of difficulty
lipos ng pighati
full of sorrow
lobong nagugutom ang kahintulad
like a hungry wolf
lubhang makamandag
extremely poisonous
lubhang mapanglaw
very doleful
lubhang masukal
very disorderly
lubos na naamis
completely oppressed
lubos ng galak
extreme joy
luha’y bumabalisbis
tear’s are flowing
luhang nagbabatis
tears that flow like a stream
lulugso
will be destroyed
lumago ang binhi
the seedling grew, figuratively, the enmity which began in Athens became worse
lumala ang sakit
the sickness became worse
lunas sa madlang hilahil
cure of many hardships
lunong katawan
very softly body
luwasa’t hulo
beginning and end
maagnas
be eroded
maanyong tumitig
looks mercifully
mabigla
to surprise
mabining mangusap
talk gently
madampi
touch
madla ang kaakbay
many companions
mag- unahang matak
to race in dropping
maganapan
to fulfill
magaso
mischievous
magbubo
to spill
magkaespada
to have a saber
magkagurlis
to have a scratch
magkakabaka
will be opposed to each other
magkatoto tayo
we are friends
maglalathala sa sansinukuban
will announce to the whole world
magmamahabagin
will be charitable
magpahanggang dagong
as far as the landing place
magpalala
to become worse
magpatiwakal
commit suicide
magsabog ng awa
scatter mercy, give to charity
magsiayon
leave
mahabaging dibdib
charitable heart
mahahagilap
will be found
mahalay
indecent
mahiganting langit
revengeful heaven
mahigit kang aba
you are more miserable
mahigpit na bilin
urgent order
mahimasmasan
regaining consciousness
mahimbing sa wala
sleep soundly in nothingness
mahinhing titig
modest look
mahinusay
peaceful
maidlip
fell asleep
makaapula
can hinder
makalawang maligid
twice turn around
makaligtaan
unintentionally omitted
makapaglulumay
can make moderate
makapamook
to fight with
makapangyarihan
powerful
makasasayod
can describe
makatatatap
will be able to know
makinang pangwalat
machine that destroys
makiumpok
join; sit with
malabis na umid
very shy
malait
to be insulted
malamlam na sinag
dim ray
malaon
for a long time
malaon nang lanta
long wilting
malatang parang bagong bangkay
soft as a fresh corpse
malawak
extensive
malining
to feel
malulubos
will be accomplished
malumbay ang tinig
the voice mournful
malutas
to be finished
mamalakhin
will be considered great
mamana
to shoot birds
mamatuwirin
will consider reasonable
mamilantik
splash
mana
all of a sudden
mangangapit
will hold
mangmang ang musa
the muse is ignorant
manulos sa tuwa
experience the joy
mapag-uunawa
will understand
mapagkandiling ama
loving and solicitous father
mapagpalayaw
fond of spoiling children
mapagpunuan
become the chief of
mapagtangkilik
very careful
mapait
bitter
mapait sa lahat ng dusa
the most bitter of all the punishment
mapaknit
to remove
mapaparam
will disappear
mapatanyag
become famous
mapayapa
be at peace
mapulpol na tunod
dull sorrow
marahas
aggressive
mariing hampas
heavy blow
masangsang na amoy
very strong odor
masidhi
vehement
masungit
cranky
mata’y nagniningas
flaring eyes
matalastas
to know
matatap
to know
matimpi
reserved
matuwid
reasonable
mawalay sa kasi
separate from the loved one
mawatasan
understand
mawiwili
will be amused
minamasarap
being considered as delicious
minumutyang liyag
dearly beloved
minunakala
planned
mistulang balantok
veritable arch
moog ng s’yudad
for of the city
morong pangahas
aggressive moro
mula ng hirap
cause of suffering
muni
judgment
munting pagsuya’y
slight disobedience
mupo ang panimdim
the feeling lingered
mutok
poetic word for pumutok, to burst
mutyang katoto
beloved friend
muwi
poetic word for umuwi, return home
na ang paglililo’y nasa-kagandahan
she who is beautiful is often unfaithful
naaalang-alang
respecting
naakay lumiyag
encouraged to fall in love with
naakay ng gutom
led by hunger
naatim
suffered
naawas sa pagkadayukdok
the hunger was lessened
nababagabag
being troubled
nabatyag
felt
nabubuyo
being tempted
nabulagta
fell flat
nabuyong gumiit
forced itself in
nadadarang
being heated
nag-aagawan
racing
nag-ungos sa dahon
protrudes from the leaf
nagagapos
is tied
naganyak naglibang
attracted to amuse to ones self
nagbangis
became fierce
nagbata ng puyat
endured sleeplessness
nagbukas ng landas
opened the way
nagdamdam pagal
felt tired
nagdurugong muli
bleeding again
naghihingalo
dying
nagiklahanan
startled
nagkabitiw
let loose
nagkahiwalay
were separated
naglagalag
wandered
naglagi-lagitik
creaked
nagmunakalang gutumin ang reyno
planned to starve the kingdom
nagngalit
bit the teeth
nagpanayam
held a conference
nagpipihati
sorrowing
nagsipanggilas
were astonished
nagsipatnubay
accompanied
nagsisisila
kills
nagsukab
became unfaithful
nagsulit
narrated
nagtimo
pricked
nagwalang bahala
took it easy
nahambal
pitied
nahatid
was accompanied
nahubdan
unclothed
naianod
was able to be carried by the current of the river
nainip
became impatient
naipit ng lumbay
tightened by sorrow
nakaiwas
was able to evade
nakakasindak
causes fear
nakaliliyo
causes dizziness
nakalulunos
is the cause of grief
nakikiayon
conforms to
nakikita mo na’y may dala pang takot
you are seeing me but you still fear
nakikiugali
adapts to one ways
nakubkob
encircled
nakukutya akong di ka saklolohan
i feel ashamed not to help you
nalipos
filled
nalulugami
is in a degraded condition
namaang
was surprised
namamalas
can see
namamanglaw
feeling lonesome
namangha
was surprised
namimilipit
coiling around
namnamin
taste
namugad sa dibdib
nestled in the heart
nanahan
poetic form for tumatahan, luring
nanakay
poetic word for umaaakay leads
nanakyat
poetic word for umaakyat going up
nanalong
poetic word for bumabalong, springing
nanalong ng perlas
pearls that spring
nananaghoy
is weeping
nanariwang muli
became fresh again
nanatak
poetic form of pumapatak, drops
nanaw
poetic word for pumanaw, disappear
nang matumbasan ko
that i may equal
nangagumong bangkay
corpses made to roll
nangakaakma
about strike
nangalinlag
fooled
nanganganib
fears
nanggubat
went to the forest
naniniig
is very close
nanlisik
became sharp
napahamak
became unfortunate
napahinuhod
convinced
napakarawal
exceedingly abominable
naparool
became unfortunate
napayukayok
became crestfallen
naririmarim
loathes
nasa-pangamba
is in danger
nasapit
reached
nasasaklaw
is being included
nasisiyasat
is being investigated
nasnaw
poetic form of pumanaw leave
nasupil
suppressed
natimawa
made slaves
natirik sa puso
imbedded in the heart
natuluyang nanaw ang tangang hininga
the breath being held disappeared finally
nauli
returned to former condition
nauumid
becoming dumb
nawalan ng diwa
lost consciousness
nawawagayway
being hoisted
nayapos
embraced
nginasab-ngasab
chewing
nihag
poetic word for bumihag, capture
nihahandog sa mahal mong yapak
being offered at your worthy feet
nilibot
wandered
niligid ng hirap
surrounded by suffering
niluluklok
is being enthroned
ninilag
poetic word for umiilag, avoid
nininilay
poetic word of pinagninilay, meditating
ninitang ginhawa
can find ease
niniyak kong dugo
poetic form for umiiyak – my blood that is crying
nukal
poetic word for bumukal to spring
nupo
poetic word for umupo, to sit
paa ko’y yumayapak
my feet trod on
pag-uupandin
in order that
pagbubuntuhan
will be heaped on
pagdamay
sympathy, help
paghingang gipit
crowded breath
pagkabata ko na
since my childhood
pagkabihasa
expertness
pagkagulaylay
in the act of drooping
pagkakalapat ng balikat
shoulders well joined
pagkataos
knew
pagkuru kuruin
think of
pagliluhin
make unfaithful
pagliyag
love
pagpagitna
act of going to the middle
pagpanaw
departure
pagpapalayaw
living at ease
pagsasaliwan
accompaniment
pagsil’n
to kill
pahihiyasan mo ang aking turbante
you will have my turban decorated with gems
pailag-ilagan
avoid to the extreme
paimbabaw
feigned
pakay
aim
pakikihamok
struggle
pakikinabangan
will be advantageous
palad kon linsil
unfortunate fate
palamara
ingrate
palaso
arrow
pamagat
nickname
pamamgha’t lumbay
surprise and sadness
pamimitak
rising of the sun
pamimiyapis
slaughter
pamumutiwanan
will be killed
pang-adyang kamay
protecting hand
panghihinayang
act of feeling sorry for
panghihingapos
gasping
pangimbulo
jealousy
pangingilabot
fearing
pangingilagan
will be feared
panigbugho
jealousy
panihala
management
panmbitan
supplication
pansa-nasain
to keep on desiring
pantas
wise man
pantay mata
to the level of the eye
papamilansikin
causes to splash
parang sinasalot
as if being killed in an epidemic
paroong magsadya
go on purpose
pasuriin
examine very carefully
patalim
weapon
patay o himala ang hindi umirog
only a dead man or a miracle will not fall in love with
patotohanan
prove
perlas, topasyo, rubi d’amante
pearl, topaz, rubi, diamond
pighati
deep sorrow
pikat adarga
shield and lance
pilit hahapisin
will be forced to be sad
pinag-uusig
being persecuted
pinagliluhan
was unfaithful
pinagyaman
improved, enriched
pinaibayuhan
doubled
pinakapamuti
that which is used as decoration
pinakayaman ng langit sa dilag
heaven enriched her with much beauty
pinakimatyagan
listened to
pinalad
became fortunate
pinanganganiban
being feared
pinapalasyo
considering as a palace
pinapangalisag
caused to stand on
pinasiya
decided
pinatid
cut
pinigil ang dila
suppressed the tongue
piniging
held as a guest
piniit sa karsel
imprisoned
pininanganganib
fearing
pinipintakasi
being implored
pinipisan-pisan
putting together
pinopoon
regarded very highly
pinuhunan kong pagod at hilahil
fatigue and worry used as capital
piping gulo
quiet insurrection
pugutan ng ulo
cut the head of
pumawi ng lumbay
erase the sorrow
pumulas
to escape
punong kaliluhan
full of treachery
punong pighati
the cause of sorrow
puso ko’y maagnas
even if my heart crumbles
puso ko’y nanlambot
my heart became soft
puso’y mangilabot
the heart became frightened
reyno
kingdom
sa aba’y mahapis
to pity the unfortunate
sa dahas ng sakit
in the fierceness of pain
sa isa katao’y marami ang handa
much was prepared for single person
sa kababago ng tula’y umalat
because of frequent changing the poem became poor
sa minsang ligaya’y tali nang kasunod makapitong lumbay o hanggang matapos
each joy is followed by seven sorrows as far as the end
sa pnanggalingang wala’y magsauli
to return to nothingness
sa tapat na lingkod
faithful servant
sa yama’y bunyi
famous in wealth
saad
said
sabungan ng sama
scatter evil
sadlakan ng sakit
dumping place of suffering
sagisag
emblem
sakbat ang palaso
the arrow was carried across the shoulder
sakim
miser
sakuna
danger
salot
epidemic
sampung mag-aama
including father and children
sandatahan
armored
sanlang naiwan
object pawned that was left
sansinukuban
the whole world
sasalitin
poetic word for sasalitain, narrate
sasandatahin
will use as weapon
sasayangin
will waste
sasayod
will consume
sekta
sect
setro
scepter
siga-sigalot
knots
sigabo ng tuwa
outburst of joy
sinapupunan
in the care of
sinapupunan
in the care of
sinasagap
scooping
siniphayo
oppressed
sinisikangan
being force open
sinisiyasat
examines
sinta ko’t mutya
sweetheart and beloved
sintang alibugha
prodigal beloved
sinuling-suling
going in different directions
sinumpa ng galit ng diyos
cursed by god’s anger
siya’y magantihan
he may be reciprocated
siyang isaisip
bear this in mind
sukat ang kapatak
a drop is sufficient
sumagi
collide lightly while in motion
sumamang dumaloy sa agos ng dugo
may join the flow of blood
sumansala
check
sumapayapa
be at peace
sumuko ang puso
the heart yields
suob
incense
susumang
will object
suyuan
courtship
ta (ng)
variant of atin, yours and mine
tabak
bolo
tadhana
fate
taghoy
wailing
taguri
nickname
taksil na pita
disloyal wish
tanggulan
defense
tanungan
adviser
taong lilo
treacherous person
tapat na pagsuyo
faithful love
tapat mong luhog
your loyal request
tatlong araw na di nagtatanaw tama
has been unlucky for three days
tigib-sakit
full of hardship
tinaghug-taghoy
continous crying
tinampal sa mukha
slapped in the face
tinangis tangis
continous crying
tinatangisan
crying over
tingalin
variant of tingalain to look up above
tingni
poetic word for tingnan look
tingni
poetic word for tingnan, look at
tinudla
shot
tinunton
traced
tinutop ang noo
put the palm on the forehead
tinutunghan
being looked at
titig
look
tumagistis
flowing
tumarok
to fathom
tumimawa
become poor
tumugong banayad
answer slowly
tunod na tumimo
arrow that pierced
tutugot
will stop
tuwang kinamtan
joy obtained
uhaw sa aking dugo
thirst for my blood
ulilang sinta
orphaned lover
uliran ng lahat
model for all
umali
predominated
utos ng langit
law of heaven
wakas
end
walang awa at pitagan
without mercy and respect
walang inadhika
desired nothing
walang lasap
tasteless
walang likat
with out stopping
winahi ng hamog
brushed aside by the dew
yamang natalastas
in as much as it is known
yaring binabatang hirap
this hardship being borne
yayakagin
convince to come along
yuyurakan
will trample upon
Abuso
pag-aabuso, pagmamalabis, pananakit, mapangabuso, mapagmalabis, pang-aabuso
Agos
(flow)
umagos, dumaloy, tumulo, bumalisbis, manalaytay, agos, daloy, tulo, balisbis daluydoy, talaytay
Agwahe
(tidal wave)
malaking tubig na bumubulusok
Alaala
(to remember,memory
think, reminder)
gunita, memorya, aalahanin, naaalala, naiisip, iniisip, isipin, paalala, maalaala, magunita, maisip, matandaan, alalahanin, gunitain, isipin, tandaan
paalalahanan, ipaalala, paalaala, pagunita
Awa
(pity,mercy,
compassion)
habag, maawa, mahabag, kaawaan, kahabagan
Bunga
(result)
magbunga, ibunga, magbisa, magtapos, ang kinalabasan, ang nahita, ang kinahinatnan, bunga, bisa
Buo
(whole)
kompleto, lahat
puno, lipos, tigmak, busog
Daglian
(promptly, briefly)
dagli, maliksi, madalian, takdang panahon, magdikta, diktahan, udyukan, pukawan ng sigla kadalian, kaliksihan, madaling-madali, maigsi, maigsing-sabi, alegat, pangangatwiran
Daing
(moan, distressed,
sound, lamentation,
complaint)
taghoy, panambitan, haluyhoy, tumaghoy, managhoy, dumaing, manambitan, humaluyhoy
Dala
anything carried,
brought, load)
dalahin, lulan, karga, sunong, pasan, maglulan, lulanan, mag-karga, kargahan, lulan-lulan
Dapat
(should, have)
nararapat, kailangan
Dumating
(to arrive, to
come,to approach)
dating, pagdating, pagdatal, pagsapit, dumating, dumatal, sumapit, lumapit, lapitan, paglapit, daan
Gabay
(guide)
pantnubayan, akayin, giya, patnubay, tagaakay, akay
Gawin
(to fulfill,
to perform our duty)
ganap, tuparin, ganapin, gampanan, isagawa, isakatuparan, katuparan, kaganapan, magsumikap, yariin, wakasan, gumawa,
tapusin
Habang
while(as long as,
same time)
Sandali, Sandaling panahon, samantala, magparaan ng orsas
Iba
(different, another,
unlike, other)
maiba, mabukod, magkaiba, di-umayon, diperensiya, pagkakaiba, kaibhan, hidwaan, iba, di-pareho, magkaiba, hiwalay, di-pangkaraniwan, sarisari, differentia (kaurian),
ibahin, pagiba-ibahin, pagbukod-bukurin,
ibang-iba
Ipakita
(show)
itanghal, magpakita, magpamalas, ipaalam, ipatalos, ituro, pakita, pamalas, palabas, pagtatanghal
Iyak
(cry, sorrow)
sumigaw, humiyaw, umiyak, dumaing, sigaw, hiyaw, iyak, tangis
Iyan
(that)
yaon, iyon
Kabiguan
(failure, disappoint
disappointment)
magkulang, kulangin,
mabigo, manghina,
kakulangan, nagkukulang,
pagkukulang, pagkabigo,
pagkahulog, kabiguan
biguin, di-masiyahan,
di makapagbigay-kasiyahan
pagka-di-nasiyahan
Kahulugan
(mean, tell)
hangarin, layunin, tangkain, ipakahulugan
sabihin, magkuwento, ikuwento, ipahayag
Kakulangan
(imcomplete,
lacking, shortage)
magkulang, kulangin, mangailangan, kailanganin, mawalan, kulang, pangangailangan, di-kompleto,
Kalupitan
(cruelty)
Karahasan, pagkawalang-awa, kabagsikan, malupit, may-pagkamalupit
Kasama
(always there)
Kasa-kasama, kaagapay, kasosyo, kapareha, katuwang, kakopon, kapanig, kapwa, kapanalig, makapiling, makasama
Kilalanin
(recognize)
pagkilala, pagkakilala, kilala, nakilala, makilala, kilalanin
Kinaroroonan
(there, far,
over there)
kinalalagyan, naroon, kinalalagakan, malayo kinatatayuan, nandoon
Lakas
(strength)
lakas, puwersa, kapangyarihan, sidhi, tindi, impluwensiya, resistensiya, palakasin, lumakas
Lumabas
(appear)
humarap, makita, lumabas, lumitaw, magmukhang, pagharap, paglabas, paglitaw, itsura, anyo
Magpunyagi
(struggle)
magpunyagi, magpakahirap, makilaban, pagpunyagian, pagpumilitan, ipakipaglaban, pagpupunyagi, pagpupumilit, pakikipaglaban, labanan
Mahulog
(fall, falllen)
malaglag, gumuho, mabihag, pagkahulog, pagkalaglag, pagguho, otonyo, taglagas, talon, laglag, lagas, nawalan ng puri, natalo
Makinig
(hear)
marinig, pakinggan, dinggin
Makuha
(gain)
kumita, kitain, matamo, makuha, makamit, magtubo, tubuin, madagdagan, dumami
Malay
(awareness,
knowledge,
conciousness)
namamalayan, batid, nababatid, alam, nalalaman,talos, natatalos, malay, kamalayan, pagka-gising, kaisipan, isip
karunungan, katalinuhan
Malungkot
(sad, lonely,
depress,depression)
lumbay, lungkot, nalulumbay
diinang pababa, palungkutin, patamlayin, ibaba, nakababa, matamlay, uka, lugong, lumbay, kagipitan, pagsasalat
Mapalad
(fortunate,lucky)
may-kapalaran, masuwerte,
kapalaran
Mapangamkam
(avaricious, greedy,
greed, grasp,
covetous, covet)
masakim, matakaw, masiba, katakawan, kumuha, kunin,
kamkamin, mapangkamkam
madamot, nasain, pagnasaan, imutin, pagimbutan, daklutin, sunggaban, hawakan, abot ng kamay, unawa
Masaya
(happy, joy)
lugod,nalulugod, malugod, kaligayan, luwalhati, maligaya,
tuwang-tuwa, ngiti, tumawa, tawa, tampulan ng tawa, pagtatawa
Matalo
(to lose)
magapi, malupig, talunin, lupigin, mapasuko, pasukuin, pagkatalo, pagkalupig, pagsuko, pagkabigo, masupil
Matapang
(brave)
may lakas na loob, walang takot, pangahasan, maglakas-loob, magmatapang
Matuto
(learn)
matuto, matutuhan, maunawaan, mabatid, matuklasan, marunong, dunong, alam
Maylikha
(God, Saviour,
Allah, Creator)
maygawa, maykatha, Ang kumapal, Ang Maylikha, Diyos, Bathala, Ang Maykapal, gumawa, Allah
Mayroon
(have)
may, hawakan, ariin, taglayin
Nagulat
(surprise, wonder)
biglain, gulatin, manghain, pagkabigla, pagkagulat, pagkagitla, pagkamangha, kagulat-gulat, kamangha-mangha
pagtataka, pagkamangha, kababalaghan, mamangha, mabaghan, kahanga-hanga
Napalapit
(near)
malapit sa, sa tabi-tabi, muntik na, halos
Nilalang o Tao
(human, person,
people, class)
nilikha, sinuman, sino man, mamayan, ginawa, lalangin, gawin, imbentuhin, paglalang, katha, kinatha, likhain
uri, tipo, mapagpala, mabait
pantao, ng tao, mag ugaling tao, may mabuting tao, may mabuting kalooban, pagkatao ng tao, makatao, gawing makatao, sangkatauhan, katauhan
Pagaalala
(worry)
balisa, kabalisanhan, balino, tigatig, mabalisa, mabagabag, mabalino, matigatig
Pagbabago
(change)
pagpapalit, paghahalili, pag-iiba, pamalit, magbago, baguhin, magpalit, palitan, maghalili, halinhan, mag-iba, ibahin. walang-bago, walang pagbabago
Pagpipilian
(choice)
pagpili, opsiyon, mapagpipilian, ang napili, pili hirang, mainam
Parang
(like, similar to)
tulad, katulad, magkatulad, pareho, animoy, gaya ng, tulad ng
Pero
(but, yet)
subalit, ngunit, datapwat, kundi, maliban sa, pa, muna, gayunman, gayunpaman, gayon man, gayon pa man
Problema
(problem)
suliranin, unos,
Puwede
(can do)
maaari, maaaring mangyari, may posibilidad, marahil, kaypala
Puwersang salungat
(resist,resistance,
resistant)
lumaban, labanan, di-tablan, sumalungat, salungatin, resistensiya, resistente, sumasalungat, lumalaban
Puwesto
(to stand for, place)
kinalalagyan, tumindig, namindigan, itindig, itayo, ibangon, tiisin, pook, istasyon, posisyon, lagay, plataporma, istante, paglaban, pagsalungant, kinatatayuan,
lugar, puwang, tayo, lalagyan, puwesto, layos, ilagay, ilapag
Reaksiyon
(reaction)
pagtatauli, pagtatamuli, manugon, mamalik
Sa halip na
(instead)
Sabi
(tell, pronounce,
say, what is said)
bigkas, magkuwento, ikuwento, ipahayag, sabihin, isaysay, patunayan, pinindigan, bumigkas, bigkasin, magsabi, sabihin, magpahayag, ipahayag, magsalita, salitain, binanggit
Sapat
(enough)
kainaman, katamtaman, tamang
Seda
(silk)
dikit-dikit na sinulid
Sirain
(break)
pirasuhin, pagpira-pirasuhin, bahaginin, pagbaha-bahaginin, sirain, gibain, basagin, durugin, masirain, madaling masira, babasagin, mahuna, sira pagkasira
Takot
(afraid)
takot, natatakot, nahihintakutan, mangamba
Tulong
(help)
adya, abuloy, saklolo, tumulong, adyahan, abuluyan, saklolohan, matulungin, mahina, walang kaya, tulungan
Tuloy
(continue, go on,
stay)
tuloy-tuloy, walang tigil, paulit-ulit, palagian, pagpapatuloy, pagsusunod-sunod, pananatili, karugtong, tumuloy, magpatuloy, ipagpatuloy, ituloy
Umunawa
(understand)
Umintindi, maintindihan, kaunawaan, pang-unawa, unawaan, kasunduan
Unti-unti
(slowly)
makupad, makuyad, mabagal, mahina, marahan, dahan-dahan
Bisa
epekto, bunga, katuparan, katunayan, pagiral, konsekwensiya
haha.. naks.. ty ^^ mga sagot sa hw ko yan 😉
tnx puu. sa hw ko yan sna mag publish p kau ng mdmi! pra sa florante’t laura! hehe tnx 😀
kiyas po anu ibg sbhn sa Florante’t Laura? :] tnx.
bakit po wala ung ibang malalalim na words sa Florante at Laura.ang hirap po kasi eh…sakit sa ulo ahahahaha.. 🙂
yan lang po e..search ka na lang sa net…:-)
bakit ganon!!! dapat kompleto ung mga deep words dito…
malaking tulong po ito sa akin 🙂
salamat….
Magaling ka. Salamat.
hhhayyy,.,. sna madagdgan pa mga ibang words,.,. ky mhirap maghanap ng iba hahaha thank you po
Thank you poh…… marami akong natutunan ngayon…. mas naintindihan ko na ngayong ang mga salita na nasa tulang Florante at Laura….tnx. a lot po…..
thanks…(;
salamat po!
nakatulong po ‘to sa pag-aral ko para sa test hehe
@D’henna
Walang anuman…..magaral kang mabuti.:-)
salamat po ! =)))) maiintindihan ko na rin ang written report dhil dto! :)))
walang anuman…..
so tY sa Mga bumuo niTo may maPAG kukuNAn na KO ng ASSiGnmEnts ko 😉
BONGGA !!!!!!
maraming-maraming salamat po!!! 🙂
wala ba ung sa florante at laura?
walang anuman…
graveh ang napakarami na niyan pero wala pa rin yung hinahanap ko
this vocabulary of words is not that great, it don’t even include extremely deep filipino words.